Ξεκίνησαν οι ρωσικές ναυτικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά στην θαλάσσια περιοχή δυτικά της Κύπρου, ενώ αναμένεται η έναρξη ασκήσεων και στα ανατολικά του νησιού, εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Δεν είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιούνται ασκήσεις από τον ρωσικό στόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, ωστόσο η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη το γεγονός, εξέδωσε δύο NAVTEX για την πραγματοποίηση αυτών των ασκήσεων. Τουρκικές πηγές σημείωσαν ταυτόχρονα ότι η Ρωσία αναγνωρίζει ότι οι συγκεκριμένες θαλάσσιες ζώνες ανήκουν σε τουρκική επήρεια, δίνοντας την εντύπωση ότι οι Ρώσοι ενημέρωσαν την Τουρκία, και όχι την Κύπρο, για τις ασκήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Ως αντίδραση, όπως ήταν αναμενόμενο, η Κυπριακή Δημοκρατία εξέδωσε αντί-NAVTEX.
Η πρώτη NAVTEX που εκδόθηκε από την Τουρκία αφορά θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κύπρου και Καστελλορίζου, στα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, αλλά μέσα στη ζώνη ευθύνης της Τουρκίας και έχει ισχύ από τις 8 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου 2020. Η δεύτερη NAVTEX αφορά άσκηση που θα πραγματοποιηθεί στα ανοικτά της Αμμοχώστου, σε περιοχή δηλαδή που ανήκει στην κυπριακή ΑΟΖ και θα έχει ισχύ από τις 17 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 25 Σεπτεμβρίου 2020. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περιοχές που δεσμεύτηκαν από τις δύο NAVTEX, είναι σε κάποια σημεία κοινές με τις περιοχές που δεσμεύτηκαν από τις παράτυπες τουρκικές NAVTEX για έρευνες των σεισμογραφικών «Ορούτς Ρέις» στα δυτικά και «Μπαρμπαρός» στα ανατολικά.
Είναι γεγονός ότι κάθε φορά που το ρωσικό πολεμικό ναυτικό πρόκειται να δεσμεύσει θαλάσσιες περιοχές για ασκήσεις ανοικτά της Κύπρου, κάτι που συμβαίνει συχνά, οι Ρώσοι απευθύνονται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Ασφάλειας και Ναυσιπλοΐας στη Μεσόγειο, που εδρεύει στην Ισπανία. Δεν απευθύνονται ούτε στην Κυπριακή Δημοκρατία, ούτε στην Τουρκία, καθώς επιθυμούν να παραμείνουν ουδέτεροι σε ό,τι αφορά την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή. Παρόλο που η Κύπρος προέτρεψε κατά καιρούς τη Ρωσία να αποτείνεται στην ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία, οι Ρώσοι εξακολουθούν να την αγνοούν, κάτι όμως που μπορεί να ερμηνευτεί ως έμμεση μη αναγνώριση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας επί της περιοχής. Έτσι, σε κάθε περίπτωση, μετά τη δημοσίευση των σχετικών NAVTEX από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Ασφάλειας και Ναυσιπλοΐας, ο εξουσιοδοτημένος σταθμός στην περιοχή αρμοδιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, δηλαδή το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης στη Λάρνακα, ενημερώνει με τη σειρά της με NAVTEX τους ναυτιλλόμενους για τις ασκήσεις που θα επακολουθήσουν. Το ίδιο πράττει και η Τουρκία, σε μια προσπάθεια επίδειξης της υποτιθέμενης κυριαρχίας της στην περιοχή.
Αυτή τη φορά, η Κυπριακή Δημοκρατία μετά από την ενημέρωσή της για τις NAVTEX από τον Παγκόσμιο Οργανισμό στην Ισπανία, εξέδωσε με τη σειρά της NAVTEX προς τους ναυτιλλόμενους για την περιοχή ανοικτά της Αμμοχώστου, ενημερώνοντας τα πλοία που κινούνται ή θα κινηθούν ότι είναι χώρος ευθύνης της Κ.Δ και ότι αυτή έχει τη δικαιοδοσία. Η Τουρκία, αντιλαμβανόμενη την κυπριακή NAVTEX, εξέδωσε δικές της, στέλνοντας το μήνυμα ότι η ίδια έχει την ευθύνη της περιοχής. Αμέσως, η Κ.Δ εξέδωσε αντί-NAVTEX για την περιοχή ανατολικά της Κύπρου.
Για το γεγονός αυτό, ελλαδικά μέσα τα οποία θεώρησαν ότι η Ρωσία ζήτησε την έκδοση NAVTEX από την Τουρκία, έκαναν λόγο για «τεράστιες περιπλοκές και κλιμάκωση της ελληνοτουρκικής κρίσης. Μία κρίση που ενδέχεται να δημιουργήσει η απόφαση της Μόσχας να προχωρήσει σε ναυτικές ασκήσεις με πυρά σε δύο περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, ανατολικά και δυτικά της Κύπρου σε μια περιοχή στα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που περιλαμβάνει και τη ζώνη όπου το Oruc Reis πραγματοποιεί σεισμικές έρευνες». Πρόσθεσαν, επίσης, ότι «το ανησυχητικό είναι ότι για τη διεξαγωγή των ναυτικών ασκήσεων πλοίων του ρωσικού στόλου στην Ανατολική Μεσόγειο, η Μόσχα ζήτησε την έκδοση Navtex από την Άγκυρα, αναγνωρίζοντας ότι στις περιοχές των ασκήσεων το δικαίωμα ενημέρωσης των ναυτιλλομένων ανήκει στην Τουρκία. Πρόκειται, για μια εξέλιξη μεγάλης σημασίας που η Ρωσία εμφανίζεται να παίρνει ξεκάθαρα το μέρος της Τουρκίας». Την ίδια στιγμή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κ.Δ, Κυριάκος Κούσιος, θέλοντας να κατευνάσει τα πνεύματα, δήλωσε ότι η Ρωσία απευθύνεται στην Κύπρο στις περιπτώσεις έκδοσης NOTAM ή NAVTEX. Ερωτηθείς αν υπάρχει κάποιο παράπονο έναντι της Ρωσίας, απάντησε «Όχι. Το παράπονό μας είναι για την εκμετάλλευση που τυγχάνει από την Τουρκία».
Φαίνεται, λοιπόν, ότι εκτός από το γεγονός ότι κυπριακές και ελλαδικές πηγές βρίσκονται σε πλήρη ασυνεννοησία, οι εκπρόσωποι των δύο ελληνικών κρατών «πλανώνται πλάνην οικτράν». Οι μεν ενισχύουν την τουρκική προπαγάνδα περί αναγνώρισης από τη Ρωσία της τουρκικής κυριαρχίας στην περιοχή και οι δε αγνοούν για ακόμα μια φορά την κρισιμότητα της κατάστασης. Η Τουρκία εμπαίζει κατ’ επανάληψη τις κυβερνήσεις μας με τις ανακοινώσεις της, όμως αυτό δεν συνεπάγεται ότι πρέπει να παραμείνουμε απαθείς απέναντι στο γεγονός ότι οι Ρώσοι ουσιαστικά δεν αναγνωρίζουν κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας επί της κυπριακής ΑΟΖ. Η έλλειψη ισχυρών συμμάχων που θα εγγυηθούν την προστασία των δύο κρατών σε περίπτωση ξεσπάσματος μιας ελληνοτουρκικής κρίσης, αποτελεί αποκλειστικά ευθύνη των εκάστοτε κυβερνήσεων.
Γραφείο Τύπου
Π.Ε.Ο.Φ Θεσσαλονίκης
