Ολοκληρώθηκε στις 29 Απριλίου το πρωί, η άτυπη Πενταμερής Διάσκεψη της Γενεύης, κατά την οποία, οδηγούμενα σε αδιέξοδο, τα μέρη που συμμετείχαν στις συναντήσεις, κατέληξαν στην πρόταση του Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, κ. Αντόνιο Γκουτέρες, για νέα άτυπη Πενταμερή σε μερικούς μήνες. Τέσσερα χρόνια μετά τη συνάντηση στο Κραν Μοντανά, ο ΓΓ του ΟΗΕ αποφάσισε να οργανώσει την άτυπη αυτή συνάντηση, έπειτα από τις διαβουλεύσεις των τελευταίων μηνών από την εκπρόσωπό του, Τζέιν Χολ Λουτ. Στη συνάντηση συμμετείχαν «η ελληνοκυπριακή και η τουρκοκυπριακή πλευρά», ως ισότιμες κοινότητες και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις της ΚΔ που υπέγραψαν το 1960 τη λεγόμενη «ανεξαρτησία» της, Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες συμμετείχαν πάντα σε ανάλογες συζητήσεις. Οι συνομιλίες κράτησαν τρεις μέρες, καταλήγοντας σε αδιέξοδο λόγω κυρίως της τουρκικής αδιαλλαξίας όσον αφορά την απαίτηση αναγνώρισης χωριστής κυριαρχίας του «κράτους των τ/κ». Η Κυπριακή Δημοκρατία προχωρεί σταθερά προς τον γκρεμό με μοναδικό στόχο την βρετανοτουρκική Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία.
Σε δηλώσεις του ο κ. Ντουτζάριτς, εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ, ανέφερε πως σκοπός της συνάντησης ήταν η εύρεση και ο καθορισμός κοινού εδάφους ως βάση για επανέναρξη των συνομιλιών προς μία λύση του Κυπριακού, «βιώσιμη και διαρκή» σε «προβλεπόμενο ορίζοντα». Ακολούθως, υποστήριξε ότι ο κ. Γκουτέρες είναι «ρεαλιστής», εφόσον έχει συμμετάσχει σε προηγούμενες συζητήσεις, συνεπώς γνωρίζει καλά το θέμα και θα σταθεί δίκαιος και λογικός. Τέλος, τονίζοντας το άτυπο και ανεπίσημο της συνάντησης, παρότρυνε τα μέλη της να λειτουργήσουν με δημιουργικότητα και ευελιξία, σημειώνοντας ότι «τα ενθαρρύνει να μετακινούνται», ούτως ώστε μετά το πέρας των τριών ημερών να προβεί σε κατάλληλες αποφάσεις.
Κατά την πρώτη ημέρα των συζητήσεων, Τρίτη 27 Απριλίου, πραγματοποιήθηκαν διμερείς-ξεχωριστές συναντήσεις των κύριων Τατάρ και Αναστασιάδη με τον κ. Γκουτέρες, κατά τις οποίες οι δύο πλευρές υπέβαλαν τις θέσεις τους. Ο μεν πρώτος για εξάντληση των προσπαθειών για λύση Ομοσπονδίας και για αναγνώριση του ψευδοκράτους από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και ο δεύτερος για ανάγκη προσέγγισης του ζητήματος με βάση τα ψηφίσματα των ΗΕ. Ο κ. Αναστασιάδης, ως ηγέτης «κοινότητας» και όχι ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εστίασε στα θέματα της ασφάλειας και των δύο κοινοτήτων και όταν ρωτήθηκε για την Αποκεντρωμένη Ομοσπονδία, έδωσε έμφαση στην ανάγκη για λειτουργικό κράτος. Ο ΓΓ, ενημέρωσε τον πρόεδρο της ΚΔ πως υπήρχε η επιλογή, σε περίπτωση αδιεξόδου, να παραδώσει πίσω την εντολή που είχε για το Κυπριακό από το ΣΑ, καταθέτοντας ενώπιών του τις θέσεις του τ/κ ψευδοηγέτη. Η κίνηση αυτή το πιο πιθανόν έγινε για διαπίστωση της διατιθέμενης διαλλακτικότητας της «ε/κ πλευράς», η οποία αποδείχθηκε αμετακίνητη με τον κ. Αναστασιάδη να απορρίπτει κατηγορηματικά την περίπτωση αναγνώρισης του παράνομου τ/κ μορφώματος ή προσέγγισης λύσης διχοτόμησης υπό το τουρκικό μοντέλο.
Έπειτα, ο κ. Αναστασιάδης συναντήθηκε με τον ΥΠΕΞ Ελλάδος, κ. Νίκο Δένδια, ο οποίος ήταν ο πρώτος που ενημερώθηκε για το περιεχόμενο της προηγούμενης συνάντησης του ΠτΔ με τον ΓΓ. Συμφώνησαν σε πρωτοβουλίες που αφορούν την πενταμερή και άλλα θέματα και αμέσως μετά, ο ΥΠΕΞ της Ελλάδας συναντήθηκε με τον Κύπριο ομόλογό του.
Στο τέλος της ημέρας, η Κύπρος κατέγραψε τρία πιθανά σενάρια: Το πρώτο και πιο αμφίβολο, η απόφαση για έναρξη των συνομιλιών έπειτα από εύρεση κοινού εδάφους. Το δεύτερο, η ύπαρξη κοινής δήλωσης-επιβεβαίωσης της λύσης μέσω ΔΔΟ με πολιτική ισότητα και αναφορά στον μέχρι σήμερα όγκο εργασίας. Το τρίτο και πιο πιθανό, η σύγκληση νέας πενταμερούς το συντομότερο, το οποίο τελικά αποφασίστηκε, ακολουθώντας όμως ένα άλλο χρονοδιάγραμμα, αυτό του ΓΓ, που αναφέρεται σε περίοδο μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου, εν αντιθέσει με τις προσδοκίες της ΚΔ για πριν από αυτό.
Η δεύτερη μέρα και αδιαπραγμάτευτα η σημαντικότερη, ξεκίνησε με συνάντηση της ολομέλειας των πέντε μερών στο Παλάτι των Εθνών. Ακολούθησαν συναντήσεις του ΓΓ με τους τρεις ΥΠΕΞ των εγγυητριών δυνάμεων (Τούρκου, Έλληνα και Βρετανού), με τον κ. Τατάρ και τέλος με τον κ. Αναστασιάδη, ενώ παράλληλα έγιναν επιπλέον συναντήσεις του Βρετανού ΥΠΕΞ με τους δύο εκπροσώπους των λεγόμενων «κοινοτήτων». Ακολούθως, ο κ. Τατάρ κατέθεσε στον κ. Γκουτέρες έγγραφο έξι σημείων, που ζητούσε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για αναγνώριση της «τδβκ» ως προϋπόθεση για τη μετάβαση σε συνομιλίες, πάντα ως ξεχωριστά κράτη, συν των άλλων παραγώγων σημείων που πάλι αναδεικνύουν την τουρκική αυταρχικότητα. Στο άκουσμα της ενέργειας αυτής του τ/κ «ομολόγου» του, ο κ. Αναστασιάδης δήλωσε απογοητευμένος και φάνηκε ξαφνιασμένος από τη γνωστή και ήδη δηλωμένη στον τουρκικό τύπο στάση.
Εν όψει της αναμενόμενης διαπίστωσης αδιεξόδου που φαινόταν ο ΥΠΕΞ της ΚΔ κ. Χριστοδουλίδης, ήρθε σε επαφή τηλεφωνικώς με τις τέσσερεις χώρες-μόνιμα μέλη του ΣΑ και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενημερώνοντάς τους για τα γεγονότα. Το αποτέλεσμα ήταν στη συνέχεια, ο ΓΓ για να αναζητήσει κάποιο δείγμα προόδου. Σκοπός του ήταν να συγκαλέσει δεύτερη ολομέλεια, στην οποία κατέθεσε τρεις επιλογές για το επόμενο βήμα ώστε να πραγματοποιηθεί η επανεκκίνηση των συνομιλιών σε 3-4 μήνες. Οι επιλογές ήταν οι εξής: Να διοριστεί ειδικός αντιπρόσωπος, πρόταση την οποία υποστήριξε φανερά και ευνόησε ο ίδιος, να απευθυνθεί στο ΣΑ για νέους όρους εντολής ή να οργανωθεί μια νέα άτυπη Πενταμερής σε δύο μήνες. Δήλωσε πως δεν ευνοεί τις δύο τελευταίες επιλογές. Κλείνοντας, κάλεσε όλα τα μέρη αφού προβληματιστούν, να καταλήξουν στις τελικές τους θέσεις, τις οποίες θα ανακοίνωναν σε τρίτη ολομέλεια το πρωί της επόμενης μέρας, της τελευταίας της διάσκεψης, με βάση τις οποίες θα κατέληγε σε συμπέρασμα.
Σε συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, ο κ. Αναστασιάδης ενημέρωσε τους πολιτικούς αρχηγούς για τα γεγονότα στη Γενεύη. Το πρωί της Πέμπτης 29 Απριλίου, έλαβε μέρος η τρίτη ολομέλεια, στην οποία διαπιστώθηκε το οριστικό αδιέξοδο. Τελική απόφαση του ΓΓ, η νέα άτυπη Πενταμερής σε 2-3 μήνες, με συζητήσεις βάσει του πλαισίου λύσης των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, δηλαδή της ΔΔΟ, ενώ στο μεταξύ θα γίνονται διαβουλεύσεις. Σε μετέπειτα δηλώσεις του, ερωτηθείς για τη συμπεριφορά και τις απαιτήσεις της «τ/κ πλευράς», αναφέρθηκε σε «δυνατότητα τετραγωνισμού του κύκλου στην πολιτική», σε εύρεση δηλαδή κοινής γραμμής πλεύσης, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως «δεν τα παρατά». Ο κ. Αναστασιάδης μετά το πέρας της διάσκεψης δήλωσε πως σε περίπτωση οποιασδήποτε τουρκικής προκλητικότητας, δεν πρόκειται να συμμετάσχει στη διαδικασία αυτή, διακόπτοντας τη συνεργασία. Ο κ. Τατάρ υπό τη στήριξη του ΥΠΕΞ της Τουρκίας κ. Τσαβούσογλου, δήλωσε την ίδια στιγμή πως για να λάβει μέρος στη νέα άτυπη διάσκεψη, θα πρέπει να αναγνωριστεί η κυριαρχία της λεγόμενης «τδβκ» στον Βορρά.
Η άτυπη Πενταμερής αποδείχθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, άλλη μια προσπάθεια συνεννόησης με την Τουρκία και το κατοχικό μόρφωμα. Καμία υποχώρηση εκ μέρους τους, αφού απαιτούν την εφαρμογή των αποφάσεών τους μη λογαριάζοντας κανέναν, με στόχο τους πάντοτε την οριστική τουρκοποίηση του τόπου μας, ενώ σκόπευαν εξ αρχής ξεκάθαρα στο αδιέξοδο.
Εφόσον η Τουρκία κατέρχεται στη διάσκεψη, με δηλωμένες ξεκάθαρα από καιρό, τις υποτιθέμενες βλέψεις της για λύση δύο κρατών, δηλαδή οριστική διχοτόμηση, η στάση των ΗΕ ενθαρρύνει προφανώς την έκθεση της «δημιουργικής» αυτής ιδέας της. Την ίδια στιγμή, η ΚΔ «σταθερή» στους σκοπούς της, αγνοεί οποιαδήποτε άλλη στρατηγική πέραν αυτής της ΔΔΟ, την οποία θεωρεί ως ιδεατή λύση, με απαράδεκτη πρόφαση τη στήριξή της από τον διεθνή παράγοντα ως προβλεπόμενο μοντέλο λύσης. Στην πραγματικότητα όμως, διαπραγματευόμαστε και πάλι τη διχοτόμηση, υπό την ονομασία της ΔΔΟ. «Απορρίπτουν» οι πολιτικοί μας αρχηγοί τη διχοτόμηση, προτείνοντας πάλι διχοτόμηση, η οποία ουσιαστικά θα προσφέρει τη δυνατότητα στην Τουρκία να διατηρεί το δικαίωμα επέμβασής της στις πολιτικές αποφάσεις και των δύο «πλευρών».
Τελικά, παρόλο που φέρει την ονομασία «άτυπη», φαίνεται να είναι ταυτόχρονα επίσημη και υπολογίσιμη η διάσκεψη από τα ΗΕ. Τα γεγονότα όμως φαίνεται να μεταβάλλουν τα δεδομένα με τα οποία αιωρούνταν οι «στόχοι» της ΚΔ και με την αμφίβολη στάση των ΗΕ να καταρρίπτει τα «όνειρά» της. Ο κ. Γκουτέρες σημείωσε ότι «Ο ΓΓ έχει μια εντολή που του δίνεται από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Πρέπει να διεξάγω τις επίσημες διαβουλεύσεις στη βάση των όρων εντολής μου, αλλά σε μια άτυπη συνάντηση χωρίς προϋποθέσεις είναι χρήσιμο που όλες οι αντιπροσωπείες μπορούν να εκφράσουν τις θέσεις τους και αυτό μας επιτρέπει να διαβουλευτούμε και να δώσουμε αναφορά στο ΣΑ για τις διαφορετικές θέσεις που εκφράστηκαν σε αυτή τη συνάντηση».
Η μοίρα των Ελλήνων του νησιού απειλείται. Εμείς, απαιτούμε από την ΚΔ να παύσει να εθελοτυφλεί και να αντιληφθεί το εμφανέστατο γεγονός ότι η Τουρκία δεν μετέβη στη Γενεύη με σκοπό να συμφωνήσει για μια «δίκαιη λύση», αλλά με σκοπό να προωθήσει την ατζέντα της και να δια-«λύσει» το Κυπριακό με λύση μοντέλου ΔΔΟ. Η «άτυπη» Πενταμερής υποβάθμισε την υπόσταση της ΚΔ και έδωσε εκ νέου το δικαίωμα στην Τουρκία να θυματοποιηθεί για τα εγκλήματα που διέπραξε στο νησί μας. Δεν πρόκειται να αποδεχθούμε τέτοιου είδους μεταχείριση από τη διεθνή κοινότητα. Ως αυτόνομοι φοιτητές, απαιτώντας τη δικαίωση, καταδικάζουμε την προσπάθεια αυτή της ΚΔ, με την οποία υποβάθμισε την ίδια την υπόστασή της και η οποία δεν εξασφαλίζει σε καμία περίπτωση τη δικαίωση και τη λύτρωση των Ελλήνων της Κύπρου. Αντιθέτως, η στάση της ΚΔ νομιμοποιεί τα εγκλήματα πολέμου της Τουρκίας, αντιμετωπίζοντας το Κυπριακό ως πρόβλημα μεταξύ δύο κοινοτήτων και όχι εισβολής και κατοχής. Αξιώνουμε την πραγματική Απελευθέρωση των κατεχόμενων εδαφών μας σε δημοκρατικά πλαίσια και όχι μια νέα άδικη λύση που εδραιώνει και νομιμοποιεί την κατοχή του νησιού μας.
Γραφείο Τύπου
Π.Ε.Ο.Φ Θεσσαλονίκης
