Η νέα τάξη πραγμάτων, με τις διεθνείς μεταρρυθμίσεις σε γεωπολιτικό και οικονομικό επίπεδο, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, έφερε νέα δεδομένα και για την Κύπρο. Η Τουρκία, βρισκόμενη ανάμεσα στα δύο μεγάλα στρατόπεδα της Δύσης και της Ρωσίας, δείχνει να επωφελείται από κάθε άποψη, ενόσω «πολιορκούν» την στήριξή της, έμμεσα ή φανερά, και τα δύο. Την ίδια στιγμή, Ελλάδα και Κύπρος τάχθηκαν ξεκάθαρα υπέρ του Κιέβου, με αποτέλεσμα τον περιορισμό των σχέσεων τους με τη Ρωσία. Τελικά, φαίνεται, πως αναπτύσσεται μια συνεργασία-συμμαχία μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, η οποία μπορεί να αποβεί καταστροφική για τους υπόλοιπους. Ξεκαθαρίζουμε ότι η πραγματοποίηση μιας εισβολής από οποιοδήποτε κράτος προς οποιοδήποτε άλλο, δεν μπορεί να μην καταδικάζεται ειδικά από την ημικατεχόμενη Κύπρο. Οι καταστάσεις, τα συμφέροντα και η στάση που κράτησαν τα κράτη απέναντι στη ρωσική εισβολή, οδήγησαν αναπόφευκτα τη Ρωσία στην απομάκρυνση από αυτήν, όπως φανερώνουν οι πιο πάνω συμπεριφορές.
Πολλές ενδείξεις επιβεβαιώνουν την πιο πάνω διαπίστωση το τελευταίο διάστημα. Αρχικά, η ρωσική πρεσβεία στην Κύπρο σκοπεύει να ξεκινήσει να παρέχει προξενικές υπηρεσίες σε Ρώσους πολίτες στα κατεχόμενα «κατά τρόπο που ανταποκρίνεται στα εθνικά της συμφέροντα», σύμφωνα με την εκπρόσωπο του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα. Σχετικά με τις αντιδράσεις των Αρχών της Κ.Δ, η κα Ζαχάροβα δήλωσε τα εξής: «όπως είναι γνωστό η εργασία για τη βελτίωση των μηχανισμών και των μορφών παροχής προξενικών υπηρεσιών στους Ρώσους πολίτες, που διαβιούν στο βορρά της νήσου, διεξάγεται ήδη επί μακρό χρόνο». Στο μεταξύ, η Μόσχα χρησιμοποίησε ως πρόφαση για την απόφαση αυτή το γεγονός ότι άλλες χώρες, όπως η Βρετανία και οι Η.Π.Α, διατηρούν ήδη γραφεία διπλωματικών αποστολών που ασχολούνται με προξενικά θέματα στα κατεχόμενα.
Το ζήτημα της δημιουργίας ρωσικού προξενείου στα κατεχόμενα βρίσκεται στο προσκήνιο εδώ και ένα χρόνο, με τη Ρωσία συχνά να επικαλείται την ανάγκη για εξυπηρέτηση των πολιτών της που διαμένουν μόνιμα σε κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, οι οποίοι υπολογίζεται ότι φτάνουν τουλάχιστον τους 50 000 κατοίκους. Σημειώνεται πως υπάρχει επιπλέον μεγάλος αριθμός φοιτητών και τουριστών από τη Ρωσία στα κατεχόμενα. Οι διαβουλεύσεις μεταξύ Κ.Δ και Μόσχας ακόμα συνεχίζονται.
Κατ’ επέκταση, διάφορα δημοσιεύματα, από τον τύπο του ψευδοκράτους, επαναφέρουν τους ισχυρισμούς για απευθείας πτήσεις από τη Ρωσία στα κατεχόμενα. Λόγω της εισβολής στην Ουκρανία, τα ρωσικά αεροπλάνα δεν μπορούν να πετάξουν πάνω από πολλά σημεία της Ευρώπης και η Κυπριακή Δημοκρατία έχει κλείσει τον εναέριο της χώρο για τη Ρωσία. Η Τουρκία και το ψευδοκράτος δεν έχουν πάρει τέτοια απόφαση, ενώ μέσω αυτών προσφέρεται πολύ εύκολη πρόσβαση στην Ευρώπη με το πέρασμα στις ελεύθερες περιοχές της Κ.Δ μετά από προσγείωση στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμβου. Στο μεταξύ, η ρωσική πρεσβεία υποστήριξε για το θέμα ότι «σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τη θέση αρχών της Ρωσίας για τη διευθέτηση του Κυπριακού». Για το θέμα γράφει η εφημερίδα Σταρ Κίπρις ότι μπορεί να ξεπεραστούν πιθανά προβλήματα που θα προκληθούν για μια αεροπορική που θα στέλνει αεροπλάνα στο ψευδοκράτος «με το να ιδρυθεί μια αεροπορική εταιρεία που θα μεταφέρει επιβάτες μόνο στην Τουρκία και το ψευδοκράτος».
Ένα ακόμα πρόβλημα αποτελεί το ότι το τελευταίο διάστημα φαίνεται να επιδεικνύουν έντονο ενδιαφέρον για τα κατεχόμενα Ρώσοι επενδυτές, μεταξύ πολλών άλλων. Με την πραγματοποίηση και συνέχιση των παράνομων αγοραπωλησιών γης και ακινήτων στα κατεχόμενα θα οδηγηθούμε αφενός στην ενίσχυση της Τουρκίας σε οικονομικό επίπεδο και αφετέρου στη διεθνοποίηση και αναγνώριση του ψευδοκράτους, για την οποία αγωνίζεται μανιωδώς η Τουρκία από τη στιγμή ιδρύσεώς του. Οι περιουσίες, από νομικής φύσεως, δεν δύναται να πωλούνται ανεξέλεγκτα, εφόσον οι πλείστες ανήκουν σε Ελληνοκύπριους. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την εφημερίδα Γενί Μπακίς, από τα 4209 οικόπεδα που βρίσκονταν προς πώληση, μόνο τα 975 είχαν «τουρκικό τίτλο ιδιοκτησίας», ενώ τα υπόλοιπα ανήκαν σε πρόσφυγες.
Τέλος, η στάση της Ρωσίας απέναντι στα γεγονότα στην Πύλα είναι ανεπίτρεπτη, αφού δεν αντέδρασε άμεσα ούτε σχολίασε τις παράνομες ενέργειες και έπειτα μπλόκαρε κοινή δήλωση καταδίκης του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε, παρά την αντίδραση όλων των μόνιμων μελών του και όλων των ευρωπαϊκών θεσμών. Συγκεκριμένα, ζήτησε παράταση μέχρι την περασμένη Δευτέρα για να τοποθετηθεί στον Ο.Η.Ε, περιμένοντας από τη Μόσχα οδηγίες. Εν τέλει η κα Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ότι η τοποθέτηση του Σ.Α αντιπροσωπεύει και τη θέση της Τουρκίας, καταδικάζοντας μόνο το ότι ασκήθηκε βία σε μέλη της ειρηνευτικής δύναμης. Σημειώνεται, επίσης, ότι δικαιολόγησε τη στάση της Ρωσίας λέγοντας τα εξής: «Όταν πρόκειται για σοβαρά ζητήματα, όπως στην περίπτωση του ευαίσθητου θέματος της διευθέτησης του Κυπριακού, δεν βλέπουμε κανένα νόημα να εμπλακούμε σε υπολογισμούς του τύπου “ποιος νωρίτερα, ποιος αργότερα”. Δεν πρόκειται ούτε για αγώνα ταχύτητας, ούτε για διαγωνισμό».
Βλέπουμε τη Ρωσία να αλλάζει στάση και ενώ διαλαλεί ότι δεν αναγνωρίζει τη λεγόμενη «τδβκ», παραδεχόμενη ότι είναι παράνομη και ανυπόστατη, προβαίνει σε ενέργειες ενίσχυσης του ψευδοκράτους, προχωρώντας εν τέλει στην έμμεση αναγνώρισή του. Υπενθυμίζεται η παράκαμψη του εμπάργκο από την Τουρκία, στο οποίο έχει επιβληθεί στη Ρωσία, ενέργεια που φανερώνει ξεκάθαρα τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Επιπλέον, θυμίζουμε πως οι σχέσεις της με την Τουρκία έχουν αναθερμανθεί και σε διάφορα άλλα επίπεδα, όπως φαίνεται και από τις συναντήσεις στη Μόσχα στις 31 Αυγούστου, μεταξύ του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, για συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ και στο Σότσι στις 4 Σεπτεμβρίου, την περασμένη Δευτέρα, μεταξύ του Ρώσου και του Τούρκου Προέδρου, με τον πρώτο να φιλοξενεί τον δεύτερο στη θερινή του κατοικία στο Σότσι, για κρίσιμες διαπραγματεύσεις.
Τα θέματα που συζητήθηκαν στο σύνολό τους αφορούσαν: την κατάσταση στην περιοχή (ειδικότερα στην Ουκρανία, στη λεκάνη της Μαύρης Θάλασσας, στη Συρία, στη Λιβύη, στην Υπερκαυκασία, στην Κεντρική Ασία), τα στρατηγικά τους σχέδια στον ενεργειακό τομέα, την αύξηση του όγκου των διμερών εμπορικών συναλλαγών, η οποία έφθασε το 2022 το ρεκόρ των 62,4 δισ. δολαρίων, σημειώνοντας ετήσια αύξηση κατά 86%, το ζήτημα των σιτηρών, τα κοινά στρατηγικά τους έργα (κατασκευή του πυρηνικού σταθμού ενέργειας στο Άκουγιου, τη λειτουργία του αγωγού φυσικού αερίου «Turkish Stream» και τη δημιουργία κόμβου φυσικού αερίου στο τουρκικό έδαφος).
Ενώ οι ρωσοτουρκικές σχέσεις βελτιώνονται σημαντικά, παράλληλα βλέπουμε τη Μόσχα να υπονομεύει την Κ.Δ, υποβιβάζοντας, έτσι, περαιτέρω τις μεταξύ τους σχέσεις. Δηλώνει για τις εν λόγω πράξεις της, επανειλημμένα, ότι δεν επηρεάζουν τη θέση της στο Κυπριακό, πράγμα που διαψεύδεται αβίαστα σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ των ανωτέρω, ιδιαίτερα τη στάση της στα τελευταία γεγονότα στην Πύλα και το γεγονός ότι με την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία ξεκίνησε να χαρακτηρίζει τα κατεχόμενα «βόρειο τμήμα του νησιού».
Δυστυχώς, η πολιτική του κατευνασμού που διατηρούμε τα τελευταία χρόνια, έδωσε το δικαίωμα στο ψευδοκράτος να λειτουργεί ανεξέλεγκτα σαν ένα αναγνωρισμένο κράτος. Έχει πλέον τη δυνατότητα να παρέχει προξενικές υπηρεσίες σε ξένους «υπηκόους» του, να συζητά για απευθείας πτήσεις από τρίτες χώρες, να δέχεται αμέτρητες ξένες επενδύσεις που φέρνουν αναπόφευκτα οικονομική ανάπτυξη και να αναγνωρίζεται έμμεσα και επανειλημμένα. Είναι καιρός να φρενάρουμε τα επεκτατικά τουρκικά σχέδια, αξιοποιώντας τα δικαιώματά μας, τα ψηφίσματα των Η.Ε που καταδικάζουν την Τουρκία και το παράνομο μόρφωμά της, την Ε.Ε και το Διεθνές Δίκαιο. Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο στο διεθνές σκηνικό ότι τα κατεχόμενα μας εδάφη είναι ελληνικά και ότι το Κυπριακό αποτελεί πρόβλημα της βάρβαρης τουρκικής εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής.
Γραφείο Τύπου
Π.Ε.Ο.Φ. Θεσσαλονίκης
