Ο Υποστράτηγος Τάσος Μάρκου γεννήθηκε στο Παραλίμνι, στις 18 Σεπτεμβρίου 1936. Γονείς του ήταν ο Μελής Μάρκου και η Μαρία Ξιούρου. Μεγάλωσε στην Αμμόχωστο, όπου και έμαθε τα πρώτα του γράμματα. Αρχικά, στο Δημοτικό Σχολείο Αγίας Ζώνης και αργότερα στο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Λουκά, ενώ τον Σεπτέμβριο του 1948 εισήχθη με εξετάσεις στο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου.

Όταν ξεκίνησε ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας, ο Τάσος εντάχθηκε στην Ε.Ο.Κ.Α. Στις 18 Δεκεμβρίου 1955, η ομάδα στην οποία συμμετείχε, τραυμάτισε σοβαρά μετά από ενέδρα δύο Άγγλους αξιωματικούς. Οι Άγγλοι, άρχισαν να καταζητούν τον Τάσο, σύμφωνα με πληροφορίες που είχαν για τη συμμετοχή του στην ενέδρα. Έτσι, μετά από αγωνιώδη προσπάθεια, κατάφερε να διαφύγει από τη σύλληψή του και να φυγαδευτεί από την οργάνωση, στις 5 Ιανουαρίου 1955 στην Αθήνα.

Εκεί κατάφερε να προετοιμαστεί για να υλοποιήσει το μεγάλο του όνειρο. Έδωσε εξετάσεις και εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων. Το μυαλό του όμως ήταν στραμμένο στην αγωνιζόμενη πατρίδα του. Γι’ αυτόν τον λόγο, τον Νοέμβριο του 1958 εγκατέλειψε μυστικά τη σχολή και επέστρεψε στην Κύπρο. Με την άφιξή του στην Κύπρο, μεταφέρθηκε αμέσως σε κρησφύγετο στη Λευκωσία, όπου συνάντησε τον τότε γενικό υπεύθυνο της Π.Ε.Κ.Α, Τάσσο Παπαδόπουλο. Με το ψευδώνυμο «Γκούρας», ανέλαβε τη διοίκηση του Τομέα Κυθραίας. Ο Τάσος Μάρκου δεν άργησε να κερδίσει την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση των συναγωνιστών του και να αναδιοργανώσει τον Τομέα του, μεταβάλλοντάς τον σε ένα αξιόμαχο τμήμα της Οργάνωσης.

Με το τέλος του αγώνα, ο Τάσος Μάρκου αναχώρησε για την Αθήνα, ώστε να συνεχίσει τις σπουδές του στη Σχολή Ευελπίδων. Εκεί, «ρίχτηκε» πάλι πίσω στη προσπάθεια για την επιτυχία στα μαθήματα της σχολής. Τον Αύγουστο του 1959, πήρε το απολυτήριό του από τη Σχολή και έδωσε τον τιμημένο όρκο του Έλληνα Αξιωματικού. Με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού, υπηρέτησε τότε στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.

Μετά από πρόσκληση του τότε Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’, ο Τάσος εντάχθηκε ως Λοχαγός στη νεοσύστατη Εθνική Φρουρά. Η τ/κ ανταρσία τον Δεκέμβριο του 1963, βρήκε τον Τάσο Μάρκου στις επάλξεις του αγώνα για την άμυνα της Λευκωσίας και ακολούθως στο ύψωμα του Προφήτη Ηλία στον Πενταδάκτυλο.

Με την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής την 20η Ιουλίου 1974, ο πλέον Ταγματάρχης Τάσος Μάρκου οργάνωσε με μικρό αριθμό εφέδρων αμυντική γραμμή στην περιοχή του χωριού Χαμίτ Μάνδρες, όπου είχε προηγηθεί ρίψη αλεξιπτωτιστών από τις τουρκικές δυνάμεις εισβολής. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο Ταγματάρχης Μάρκου τέθηκε επικεφαλής των δυνάμεων εξουδετέρωσης του θύλακα Μπέκιογιου. Κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών αλλά και της δήθεν ανακωχής, ο Τάσος Μάρκου μεταφέρθηκε σε διάφορα μέτωπα, ώσπου τελικά κατέληξε στο χωριό Μια Μηλιά.

Τη 14η Αυγούστου, κατά την ημέρα της τελευταίας πράξης του κυπριακού δράματος, το Τάγμα του Τάσου δέχθηκε ανελέητο βομβαρδισμό και αποφάσισε να αντιμετωπίσει τον εχθρό μόνος του μέχρις εσχάτων, αφού το ΓΕΕΦ δεν ανταποκρινόταν. Αμετακίνητος φρουρός της γραμμής του και πιστός στο καθήκον του, ο Ταγματάρχης αρνήθηκε να εγκαταλείψει τη θέση του. Χαρακτηριστικά είναι τα τελευταία λόγια του πριν χαθούν τα ίχνη του, τα οποία αγνοούνται μέχρι και σήμερα.

«Μόνο πάνω από τα πτώματα μας θα περάσει ο εχθρός. Ο Τάσος Μάρκου δεν πρόκειται να οπισθοχωρήσει. Εδώ θα μείνει».

Το 2002 η Κυπριακή Δημοκρατία, εκτιμώντας το μέγεθος του ηρωισμού του και αποδίδοντας σε αυτόν την αρμόζουσα τιμή, προήγαγε τον Τάσο Μάρκου στον βαθμό του Υποστράτηγου.

ΑΘΑΝΑΤΟΣ

Γραφείο Τύπου
Π.Ε.Ο.Φ. Θεσσαλονίκης