Τα «Οκτωβριανά» του 1931, αποτελούν την σπουδαιότερη εξέγερση των Ελλήνων της Κύπρου, ενάντια στη βίαιη και απάνθρωπη μεταχείριση των Άγγλων αποικιοκρατών, μέχρι την οργάνωση του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α το 1955. Τα γεγονότα αυτά ήταν συνέχεια των προσπαθειών που κατέβαλε ο λαός της Κύπρου για την Απελευθέρωση του νησιού και για την Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα. Η αφορμή δόθηκε με την παραίτηση του Μητροπολίτη Κιτίου, Νικόδημου Μυλωνά, από το νομοθετικό συμβούλιο, ο οποίος στις 20 Οκτωβρίου εκφώνησε δύο εμπρηστικούς λόγους στη Λεμεσό.
«Εν ονόματι Θεού και λαού κηρύττω την Ένωσιν μετά της μητρός Ελλάδος και την ανυπακοήν και ανυποταξίαν εις τους άνομους νόμους του ανήθικου φαύλου, και επονείδιστου καθεστώτος, όπερ καλείται ‘αγγλικόν καθεστώς’.»
Ο λόγος του Νικόδημου, έδωσε την ώθηση στο λαό για εξέγερση και ήταν ο σπινθήρας για τα όσα ακολούθησαν στη Λευκωσία. Το απόγευμα της 21ης Οκτωβρίου, πλήθος λαού συγκεντρώθηκε στην Εμπορική Λέσχη Λευκωσίας για να διαμαρτυρηθεί για την ανθελληνική πολιτική της κυβέρνησης των αποικιοκρατών. Μετά από ομιλίες, ακολούθησε η ανύψωση της Ελληνικής σημαίας. Οι παρευρισκόμενοι ορκίστηκαν εις το όνομα της Αγίας Τριάδος, πειθαρχία και πίστη προς την πατρίδα και ψέλνοντας τον Εθνικό Ύμνο κατευθύνθηκαν προς το κυβερνείο. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα η λαϊκή οργή εκτονώθηκε απροσδόκητα με τον εμπρησμό του κτιρίου-συμβόλου της αποικιοκρατίας. Οι διαδηλωτές πίστεψαν ότι μαζί με το κυβερνείο έκαψαν και την αποικιοκρατία και τέθηκαν οι πρώτες βάσεις για τον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα.
Οι συνέπειες τραγικές. Με διαταγή του Άγγλου διοικητή της Λευκωσίας οι αστυνομικοί άνοιξαν πυρ, με αποτέλεσμα να πληγωθούν σοβαρά 15 διαδηλωτές, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο. Ένα παλληκάρι από τον Άγιο Θεόδωρο Αγρού, ο Ονούφριος Κληρίδης, υπέκυψε στα τραύματά του. Η κηδεία του τελέστηκε δύο μέρες μετά, στις 23 Οκτωβρίου και παρέστη πλήθος λαού.
«Η εξεγερμένη γενιά του ΄31, έδωσε τη σκυτάλη στη λεβεντογενιά του ΄55. Για πάντα έκτοτε αποτελεί διαρκές προσκλητήριο αγώνα Λευτεριάς για κάθε επόμενη γενιά της Κύπρου.»
Τέτοιες στιγμές, δίνουν ώθηση σε μας για εξέγερση και εναντίωση στην ηττοπάθεια των εκάστοτε κυβερνήσεων. Με φάρο μας τον θάνατο Ηρώων του Ελληνισμού, δεν συμβιβαζόμαστε, δεν υποχωρούμε.
«Η Κύπρος μας που στενάζει τόσους αιώνες σκλάβα και ματώνουν τα χέρια της τόσα δεσμά βαριά, απ’ τη ψυχή της έχυνε την ομορφιά της λάβα και άνοιξε δρόμο φωτεινό να ιδεί την λευτεριά.»
Γραφείο Τύπου
Π.Ε.Ο.Φ. Θεσσαλονίκης
