«Σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι σαν να σβήνεις και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον» Γιώργος Σεφέρης

Μόνο τύχη μπορεί να χαρακτηριστεί η ικανότητα που μας παρέχει η καταγωγή μας, να μπορούμε να μιλούμε Ελληνικά, και συνεπώς να κατανοούμε, έστω επιφανειακά, τα γραπτά αριστουργήματα ανθρώπων του πνεύματος και Ελλήνων της τέχνης. Ανήσυχα λογοτεχνικά πνεύματα που εκτόνωσαν τις δικές τους εμπειρίες, την αγάπη για την Ελευθερία και την ανάγκη για αγώνα σε ατελείωτα πεντάγραμμα, δοκίμια, μυθιστορήματα, αναρίθμητα ποιήματα και αφηγήματα, υπογράφοντας έτσι την κληρονομημένη μας παρακαταθήκη.

Πόση πικρία θα ένιωθε άραγε ο δικός μας Κώστας Μόντης αν έβλεπε ότι 60 χρόνια μετά το «ελάχιστοι μας διαβάζουν» θα γινόταν «ελάχιστοι έχουν ακούσει για εμάς». «Ελάχιστοι μας διαβάζουν, ελάχιστοι ξέρουν τη γλώσσα μας, μένουμε αδικαίωτοι κι αχειροκρότητοι σ’ αυτή τη μακρινή γωνιά, όμως αντισταθμίζει που γράφουμε Ελληνικά.» Κώστας Μόντης. 

Επηρεασμένοι από εμπειρίες ζωής, που σφηνώθηκαν στη μνήμη τους σαν χαρακιές, άνθρωποι απλοί του 20ου αιώνα, μετουσιώθηκαν σε λογοτεχνικούς φάρους, αποτυπώνοντας τις στιγμές του «μετώπου» στο λιγοστό χαρτί που κουβαλούσαν μαζί τους στην πρώτη γραμμή. «‘Ηταν ένα λουλούδι εκεί! Συλλογίσου. ’Ενα λουλούδι είχε φυτρώσει εκεί μέσα στους σαπρακιασμένους γεώσακους. Και μου φανερώθηκε έτσι ξαφνικά τούτη τη νύχτα που ‘ναι γιομάτη θάματα». Απόσπασμα από το «Η ζωή εν τάφω» του Στρατή Μυριβήλη από κάποιο χαράκωμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στο ελληνικό Μοναστήρι.

Συνδεδεμένη κατ’ ουσία και καθ’ ομοίωση η Ελλάδα με τη θρησκεία, δεν θα μπορούσε να παραληφθεί το πρόσωπο που εξιδανίκευσε αυτή τη σχέση με τα γραφόμενά του. Στο πρόσωπο του άγιου και πατριάρχη των ελληνικών γραμμάτων, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, αντικρίζει κανείς το συνονθύλευμα του Έθνους και της Ορθόδοξης πίστης, αντλώντας παράλληλα γλωσσικές γνώσεις από το βαθιά διδακτικό περιεχόμενο των έργων του. «Άγγλος ή Γερμανός ή Γάλλος δύναται να είναι κοσμοπολίτης ή αναρχικός, ή άθεος ή οτιδήποτε. Έκαμε το πατριωτικόν χρέος του, έχτισε μεγάλη πατρίδα… Το Ελληνικόν έθνος, το δούλον, αλλά ουδέν ήττον και το ελεύθερον, έχει και θα έχη δια παντός ανάγκην την θρησκείαν του.» Παπαδιαμάντης

Αναμφισβήτητα, η ελληνική βιβλιοθήκη των λογοτεχνικών γραμμάτων εμπεριέχει μια απύθμενη συλλογή από σπουδαία έργα κορυφαίων μορφών. Τα προγραφόμενα δεν αποτελούν ούτε «σταγών εν τη θαλάσση» μπροστά «στας Ελληνικάς γραφάς», αποσκοπούμε, όμως, στο να εμπνεύσουμε τον αναγνώστη να ψάξει και να εμβαθύνει στα έργα αυτών των βαθύτατα στοχασμένων Ελλήνων και να εκμεταλλευτεί την ευτυχία του «γνῶθι Ελληνικά».

«Πράγματα δικά μας, συμπαθητικά, γραίκικα.» Κ.Π. Καβάφης

Γραφείο Τύπου
Π.Ε.Ο.Φ Θεσσαλονίκης